Post on 22-Jan-2016
Derecho Romano
Romano: Algo pasado, NO VIGENTE, Historia
Derecho: Estudio actual, Vigente, Instituciones
DERECHO
Conjunto de normas de convivencia
Conjunto de NORMAS JURÍDICAS
Derecho Conjunto de normas
jurídicas Facultad reconocida a
una persona que le permite imponer una conducta a los demás
DERECHO OBJETIVO(Norma agendi)
DERECHO SUBJETIVO(facultas agendi)
DERECHO ROMANO
Conjunto de normas jurídicas por las que se rigió el pueblo de Roma
Historia de Roma + Instituciones jurídicas
RECONSTRUIR DEL DERECHO DE ROMA (753AC -565DC)
VISIÓN HISTÓRICA
TRADICIÓN ROMANÍSTICAProceso que abarca desde el resurgir
de los estudios jurídicos en Bolonia (s. XI) hasta nuestros días
RECONSTRUIRel derecho de Roma
VISIÓN HISTÓRICA VISIÓN DOGMÁTICA
CONSTRUIRun derecho nuevo, actual, vigente, sobre bases romana
Derecho Romano
Derecho Arcaico 753aC-365aC
Derecho Preclásico 365aC-27aC Derecho Clásico 27aC-235dC Derecho Postclásico 235dC-527dC Derecho Justinianeo 527dC-565dC
Historia Política y Derecho Romano
Derecho Romano Derecho Arcaico
753aC-365aC
Derecho Preclásico365aC-27aC
Derecho Clásico27aC-235dC
Derecho Postclásico235dC-527dC
Derecho Justinianeo527dC-565dC
Historia Política Monarquía 753- 510aC Génesis Rep. 510-365aC
República510aC -
27aC
Principado27aC - 235dC
Imperio235dC -
476dC
Justiniano527dC- 565dC
Derecho arcaico
Ius Civile
Solemne
Patriarcal
Exclusivista
Fuentes del Derecho Arcaico
Mores Maiorum Ley XII Tablas Interpretatio Pontificium
Mores Maiorum
Usos o costumbres tenidos como reglas de conductaPor los antepasados
Primera fuente de derecho NO escrita
Ley de las XII Tablas(451/450aC)
DECENVIRI LEGIBUS SCRIBUNDIS
Fundamento del Ius CivileRecopilaciones de Mores MaiorumSu reconstrucción es hipotética
Jurisprudencia Pontificia
Primeros juristas: los Pontífices
Interpretan los mores maoirum
AGERE
CAVERE
RESPONDERE
Derecho Preclásico
Ius Civile- Procedimiento de LEGIS ACTIONES
Exclusivista
Patriarcal
Solemne
Ius GentiumNuevo derecho para todas las gentes
Ius HonorariumAyuda, corrige y suple
Procedimiento Formulario• pretor peregrino- 242aC
• pretor urbano- 367aC
Fuentes del Derecho Preclásico
Ius Civile• Leges comitiales• Plebiscita
Lex Hortensia-286aC
Ius Honorarium• Edicta
Ed. Traslaticium Ed. NovumLex Cornelia-67aC
Jurisprudencia preclásica:
Quinto Mucio Escévola
Leyes Comiciales
Concepto
Estructura
Caracteres
Lo que el pueblo manda y establece
Praescriptio RogatioSanctio
LEX ROGATA
Plebiscitos
Concepto Lo que la plebemanda y establece
Lex Hortensia (286aC)
Senado consultos
Concepto
Estructura
En el principado tiene funciones legislativas
Lo que el senado manda y establece
PrefacioRelatioSententia
Edictos de los magistrados
edictum perpetuumedictum repentinum
Edicta – IUS EDICENDIConcepto
Clases
Partesedictum traslaticiumedictum novum
Lex Cornelia (67aC)
Programa de actuación
Jurisprudencia Republicana
Primeros juristas laicos
Método dialéctico
Crean y Organizan el Sistema jurídico
Derecho Clásico
Ius Civile/Ius gentium
Ius Civile/Ius honorarium
Ius novum
Constitución Antoniniana 212
Edicto Perpetuo de Salvio Juliano 130
COGNITIO EXTRA ORDINEM
Constituciones Imperiales
Fuentes del Derecho Clásico Ius vetus
- leges comitiales/Plebiscita (Ius civile)- senatusconsulta - edicta (Ius Honorarium)
Ius Novum- Constitutiones Imperiales
Edicta DecretaRescriptaMandata
Constituciones Imperiales
Concepto
Modalidades
Lo que al príncipe quiere tiene fuerza de Ley
EdictaDecretaRescriptaMandata
Posteriormente llamadas LEGES
FUENTE DE IUS NOVUM
Jurisprudencia Clásica• Alta (30aC -130dC)
Ius publice respondendi de algunos juristas
Formación de escuelas• Sabinianos – Juliano: EDICTO PERPETUO• Proculeyanos - Celso
• Tardía (130dC – 235dC)
Función recopiladora
Gayo, Papiniano, Ulpiano, Paulo y Modestino
Derecho Postclásico
• Fusión de los estratos anteriores: Ius Civile/ Ius Gentium/Ius Honorarium
• Vulgarismo y degradación de Conceptos e Instituciones
Derecho Romano VulgarSimplificado
Realista
Vuelta al primitivismo jurídico
Fuentes del Derecho Posclásico
LEGES
Confusionismo de fuentes
• Canonización de los IURA
Ley de Citas-426
IURA
• Recopilación de LEGES
JURISPRUDENCIA POSTCLÁSICA• Reelaboración obras juristas (volumen-
codex)
• Elaboración de obras elementales de derecho
• Recopilación De IURAEPITOMES• Pauli Sententiae• Tituli ex corpore Ulpiano• Regulae Ulpiani• Res cottidianae
De LEGES• Codex Gregorianus• Codex Hermogenianus• Codex Theodosianus• Novellae Postheodosianae
De LEGES y IURA• Collatio Legum mosaicarum et
romanarum• Fragmenta Vaticana
OCCIDENTE - S. V- Los reyes germanos Leges romanae barbarorum Lex romana visigothorum Breviario de Alarico
ORIENTE- Aparecen las primeras escuelas oficiales de Derecho:• Bérito• Constantinopla
Juristas= profesores de Derecho
Época Justinianea
Periodificación: 527-565- Reinado del Emperador Justiniano: cierre de la evolución jurídica romana
Territorio: Imperio Romano Oriente: Constantinopla
Derecho Justinianeo
Corpus Iuris Civilis
Codex
2º Codex
Digesta
Institutiones
Novellae
1r. CODEX (528) NOVUS CODEX IUSTINIANUS
Recopilación de LEGES• Código Gregoriano• Código Hermogeniano• Código Teodosiano• Novelas Posteodosianas
2º CODEX (534)CODEX REPETITAE PRAELECTIONIS
QUINQUAGINTA DECISIONES(530)- Constituciones para resolver problemas de aplicación del 1r Codex
Nuevas Constituciones para facilitar la elaboración del Digesto
Nuevas Constituciones para solucionar problemas de la práctica jurídica
Estructura: 12 libros, títulos
DIGESTA (=PANDECTAE)
Recopilación de IURA
1. Distribuir, ordenar, dividir
2. Evitar antonomias, no repetir, etc.
Estructura Libros, títulos, fragmento y párrafo
Contenido
Método trabajo
Teoría de las Masas de Bluhme
Interpolaciones
9000 fragmentos de 40 juristas
INSTITUTIONES
Manual para estudiantes: Obra elemental de Derecho
• Sistemática: Instituciones de Gayo (4 libros) Personas Cosas Acciones
• Estructura: Libros, títulos, fragmentos
NOVELLAENuevas leyes
Colecciones privadas Epítome Ulpiani Authenticum Colección griega Edicta Iustiniani