ASTEKO ASMAKIZUNAberria

Naturarenesploratzaileak

GAZTETXOEN ASTEKARIA 728. ZENBAKIA LARUNBATA, 2017KO EKAINAREN 17A

Hegaldun sagua, gogoko du gaua.

Zer da?

m a n t a n g o r r iErantzuna: Saguzarra.

Asmakizunaren jatorria: Auskalo! Igarkizun eta aho-korapiloak liburutik, Xabier Olaso / Agurtzane Villate (Pamiela).

GORK

A RUB

IO / AR

GAZKI PRESS

m a n t a n g o r r i m a n t a n g o r r i4 5LARUNBATA, 2017KO EKAINAREN 17A berria berria LARUNBATA, 2017KO EKAINAREN 17A

Milaka urtez na-tura izan da gi-zakiaren espa-zio naturala:etxea, bizilekuaeta ikasteko in-

gurua. Harreman estu-estua izandu gizakiak betidanik bere ingurua-rekin. Lotura hori, baina, lausotuzjoan da gizakia hiritartu denetik. Mikel Intsausti Kutxa Ekoguneko

zuzendariaren hitzetan, maiz, kasubakanetan baino ez da lantzen in-gurumen hezkuntza: ikastetxeetan

edota eguneko bisiten bidez. Naturheziketak duen garrantziaz jabetu-ta, Europa iparraldean oso erro-tuak dauden baso eskolen ereduakaztertzen hasi ziren Ekogunean,halako bat martxan jartzeko ame-tsarekin. Baso eskola haietan, na-turan ematen dute ikasturte osoa3-6 urte bitarteko haurrek, eta in-gurunea bizitzen, maitatzen etaerrespetatzen ikasten dute. Intsaustiren ustez, «Lur planetan

gizakiok etorkizuna izango badugu,hura errespetatzen ikasi dugulako

izango dugu. Baso eskolako espe-rientzia bizi izan duen haur bateknatura zerbait propio bezala senti-tuko du bizitza osoan. Beraz, natu-ran heztea etorkizuna da». Horiekhorrela, Europan hain hedatua da-goen eskola eredua zabaltzea daEkogunekoen asmoa: «Euskal Herri-ko edozein ikastetxek eredu haubere egitea da asmoa, partzialkibada ere, ikasgelatik ingurune na-tural batera maizago ateraz». Eredua zabaltzen hasteko, bai-

na, lehen haziak erein behar dire-

nez, probako esperientzia bat jarri-ko dute abian irailetik aurrera. Eko-guneko baso eskolako lehen esplo-ratzaileak Hernaniko (Gipuzkoa)Langile ikastolako eta DonostiakoAmara Berri ikastolako ikasleakizango dira. Eta Alkizako (Gipuzkoa)haurrek eskola inguruan duten ba-soa baliatuko dute antzerakoproiektua abiatzeko. Datorren ikasturteko urte osoko

programa antolatu aurretik, lehensaioak egiten aritu dira azken hila-beteetan Langileko eta Amara Be-

las librerako eta ekintza zuzendu-rako unea. Irati Andoño baso esko-lako hezitzaileak zehaztu duenez,«goizeko jolas librean haurren jola-sa behatu ohi da, arratsaldeko jar-duera gidatua antolatzeko». Azken batean, Andoñok azpima-

rratu duenez, haurrak dira plantea-mendu pedagogiko horren arda-tza: «Ikasleen beharrak eta intere-sak dira prozesuaren eta hartukodiren erabakien motorra. Modu ho-

rretan, beraien berezko moti-bazioa piztu eta handitukoda, eta era aktibo bate-an bizi izandako espe-rientziak barneratukodituzte». Eta gaineratu du Ando-

ñok: «Askatasunez aritzean,arakatzeko malgutasuna emate-

an eta beraien erritmoa errespeta-tzean, beren buruekin eta bestepertsonekin sortutako erlazioaksendotuko dira, eta elkarlana balo-ratu eta enpatia landuko da». Ho-rrez gain, bestelako balioak ere lan-tzen dituzte: aukeratzeko eta ikas-keta prozesua eta garapenagidatzeko gaitasuna, arriskuak etaerronkak bizi, autonomo sentitu,nork bere mundua eta identitateaeraiki eta beste. Eguna amaitzeko, etxolaren

bueltan bildu izan dira, egunarierrepasoa egin, ikusi eta ikasitako-ak gogoratu eta agurra abesteko.

Behatu, interesa piztuEtengabeko behaketa bat da esko-la ordua, goiz osoa zentzumen guz-tiak erne ibiltzen baitira haurrak,zer ikusiko, zer entzungo, zer senti-tuko. Eta behaketaren ondoriozhaurrei sortzen zaizkien interesenarabera egokitzen dituzte jardue-rak. Azken batean, baso eskolakohezitzaileak dio: «Ingurumenarenaldeko jarrera garatzeko esperien-tziak eskaintzen zaizkie haurrei,eta, horrekin, naturarekiko harre-man positiboa sortzen da». Izan ere, naturari zor zaion erres-

petua emateko, «natura ezagutze-

ko aukera eman behar zaio, zentzu-men guztiekin», Andoñoren ustez.Eta, ezagutzen duten bitartean,ikasiz doaz. «Basoa aukera askokoespazioa» dela dio baso eskolakohezitzaileak, eta askotariko auke-rak ematen dituela: putzuetan sal-to egin, etxolak sortu, ezkutatu,zuhaitzetara igo, mundua esplora-tu eta beste. Horiek guztiak «espe-rientzia multisentsorialak» direladio Andoñok, eta, haien bidez,«ikasketa prozesua eta haurren ga-rapena norabide askotan eraiki-tzen da». Intsaustik gaineratu du:«Baso eskolaren helburua da guretxikiek euren gaitasun osoa natu-ran garatzea, hori baita ingurunerikaberatsena eta egokiena garapen

fase goiztiar horretan». Edozer,edonon eta edonoiz ikas daitekeingurunean, beraz. Esperientziaz beteriko egunak

izan dira; egun lasaiak eta oparoak.Jakin-mina, esploratzeko eta iker-tzeko grina eta jolasteko gogoa na-gusi dira haurren artean. Lehensaio horien «esperientzia oso bai-korra» izan dela aitortu du Ando-ñok, eta «testuingurua ebaluatze-ko eta probako proiektua hobetze-ko» baliatuko dutela. Horrez gain,«haurrak tokia eta dinamika ezagu-tzeko aukera paregabea izan da». Erein dituzte baso eskolaren le-

hen haziak Ekogunean, eta sortukodira lehen fruituak etorkizun hurbi-lean, lurra emankorra bada.

ERREPORTAJEA Ekoguneko baso eskola

Naturak eskaintzen dituen askotariko aukerez gozatzen dute haurrek. AMAIA GOROSTIDI / KUTXA EKOGUNEABehatuz ikasi

Baso eskola martxan jartzekotan dira Donostiako Kutxa Ekogunean, 2017-2018koikasturtean. Eskola abiatu aurretik, esperientzia probatzen aritu dira Hernaniko Langileikastolako eta Donostiako Amara Berri ikastolako ikasleak, azken hilabeteetan.

rriko haurrak. Hainbat egunez, Eko-guneko baso eskolan elkartu dira,naturarekin eta naturaz ikasteko.Orotara, 130 haur inguruk gozatudute esperientziarekin.

Haurrak ardatzEkogunera joan diren aldiro, auto-busez iritsi izan dira ikasleak ingu-rumenaren parkera, eta baso es-kola kokatua dagoen etxola ondo-ko basora jo dute, Ekogunekohezitzaileak gidatuta. Zuhaitz bataukeratzea eta harentzako izenaerabakitzea izan dira haurrek hartudituzten eguneko lehen erabakiak.Hizketaldia hasi izan dute jarraian,hamaiketakoarekin aurretik: zuhai-tzaren ezaugarriei, eguraldiari, ur-taroari eta bestelako gaiei buruz. Kantuan eta jolasean igaro dute

hamaiketakoa, eta jolas libreariekin diote gero. Etxolara itzuli au-rretik, kantuaren eta ipuinaren or-dua. Ikusi eta ikasitako espezierenbaten edo fenomeno meteorologi-koaren ingurukoak izaten dira beti.Goizeko lanak amaituta, etxolarabazkaltzera. Eta, bazkalostean, er-laxatzeko jarduera gidatua etaoheetan atseden hartzeko tartea. Eguerdiko etenaren ondotik, jo-