Post on 02-Jul-2015
ASPECTOS DE SEMÁNTICAASPECTOS DE SEMÁNTICA
Material de apoio
Lourenço ÁlvarezLourenço Álvarez
FONOLOXÍA E FONÉTICA
OBXECTO DEESTUDO
UNIDADES BÁSICAS DE ESTUDO
MORFOLOXÍA
SINTAXE
SEMÁNTICA
Sons Fonemas
FormasMorfemasPalabras
Funcións
Significados
FrasesCláusulasOracións
Palabras
Gra
má
tic
a
LEXICOLOXÍA
SIGNIFICADOS DENOTATIVOS obxectivos
SIGNIFICADOS CONNOTATIVOS subxectivos
TraballoPerigo
SoidadeCansazo
...
DiversiónLiberdade
PracerRelaxación
...mariñeiro
dono duniate
• José André López Gonçález publica um interessante artigo sobre o Apalpador, uma personagem mítica da alta montanha luguesa que na noite do 31 de dezembro baixa visitar as crianças e apalpar-lhes a barriga para ver se estám cheios ou tenhem fame. Caso de estarem fartos, di-lhes "assim estejas todo o ano" e deixa-lhes umas castanhas. O artigo, com notas de rodapé e tudo, pode ser descarregado em pdf aqui: www.agalgz.org/modules.php?name=Downloads2
• Casualidades que pasan: miña sogra, que é dunha aldea dos Ancares, falounos hoxe do Apalpador. Segundo ela, falaban del para que os nenos non se pasasen na cea de fin de ano, dicindolles que se o facían viría o apalpador apalparlles a barriga. Ela doulle unha connotación diferente a do artigo, xa que é negativa, de asustar.
CONNOTACIÓN Capacidade de suxestión, de evocación, asociativapresente nas palabras
Pero no se ofendan, la connotación negativa de gallego la tenemos en toda Latinoamérica . A uno le decís gallego y te dice “pero yo no soy gallego, soy madrileño/vasco / an-daluz,etc.” Para nosotros el gallego es un poco bruto, un poco simple... ¿Cómo te diría yo?
Por iso nunca establecín connotación negativa ningunha cando me fixaba nas fotos da comitiva real
A vitoria de onte ten unha connotación especialmente po-sitiva, se temos en conta que foi este mesmo equipo o que o apartara o ano pasado desta competición
etimoloxía
caracterizacióngramatical
definición das acepcións
pronuncia
observacións gramaticais ousemánticas
expresións,frases feitas
DEFINICIÓN = TERMO XENÉRICO + DELIMITACIÓN LÉXICA
Mecanismo empregado para deter ou reducir a ve- locidade dun vehículo ou maquinaria
TERMO XENÉRICO DELIMITACIÓN LÉXICA
FREO:
Preferentemente da mesma clasede palabras que o definido e de
significación non demasiado ampla
Escolle a(s) característica(s) máissignificativas do definido, sen preten-der describilo de maneira exhaustiva
A delimitación léxica escollerá a característica ou carac-terísticas distintivas, normalmente entre as seguintes
FUNCIONALIDADE
FORMA
UBICACIÓN
COMPOSICIÓN
ESENCIA
Aparello (aveño de labranza, útil domés-tico...) empregado / que se usa para...,
Obxecto (forma xeométrica,útil, figura,...)con forma de / representada por...
...
Elemento (construción, arco, útil, figura,...)de... composto por / caracterizado por...
Sentimento, estado de ánimo, valor moralque consiste en.../ que se manifesta por..
Lugar, obxecto (accidente do terreo, planta,folla,...) que se encontra / localiza en …
Aquilo que poñemos nas mans para non ter frío
Ponse ao lado doutro e logo vanse poñendo outros enriba e van construíndo unha parede
É cando a un lle gusta moitísimo a música
É o que se usa nas barcas para remar
LUVA
Prenda de vestir que cobre a man e os dedos
TIXOLO
Peza de barro cocida que se emprega como material de construción
MELÓMANO
REMO
Amante da música
Instrumento longo e estreito empregado para impulsar manual-mente as embarcacións
É onde se mira a hora
É cando ferve o leite e lle sae unha cousa dura por riba
É o que se fai nunha tixola, como os ovos, por exemplo
Pois son os que son de Mondoñedo
RELOXO
Instrumento empregado para indicar a hora
TONA
Substancia branca e sólida que se forma na parte superior do leite
FRITIR
MINDONIENSE
Cociñar alimentos nunha tixola con aceite fervendo
Relativo ou pertencente a Mondoñedo
DICIONARIO ETIMOLÓXICO
AMPLIACIÓN DE SIGNIFICADO
COMPLEMENTARIOS A B NON A = Bvivo – mortoposíbel - imposíbel
ANTÓNIMOSA
A
B
B
A-1 A-2 B-2 B-1A+1 A+2 B+1 B+2
quente frío
RECÍPROCOSdarpai
recibirfillo
A BA-1 A-2 B-2 B-1A+1 A+2 B+1 B+2
alto baixo(morno)
PIANISTA GUITARRISTAVIOLINISTA SAXOFONISTA ...
MÚSICO ESCULTOR PINTOR ...
ARTISTA
hipónimo
hiperónimohipónimo
cohipónimo
BICICLETA
MOTO
COCHE
CAMIÓN
AUTOBÚS
MEDIOS DE
TRANS-PORTE
TERRES-TRE
con motor
só 2 rodas
só 4 rodas
transp.mercad
+
+
+
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
arquisememasemas
semema
NUBE
NÉBOA
NEVE
CHUVIA
CHUVISCA
FENÓME-NOS
ATMOS-FÉRICOS RELACIO-NADOS COA AUGA
líquidosó en alturasólido
moi escasa intensid
+
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
- -
-
- -
-
SARABIA
duro
+-
+-
+-
+-
-
-
-
-
- -
-
+
Son sinónimos?
IRMÁN IRMAO
XABARÍN
PRIMOXÉNITO
AMAÑECER
PATACA
XABARIL
PORCO BRAVO
FILLO MÁIS VELLO
AMENCER
BALOCA
XABARÍN
MEXAR OURIÑAR
Só estes dous
Variantes
Sinonimiaimpropia
Termosequivalentes
POLISEMIA
OCULUM > OLLO
unha únicaentrada
un únicoétimo
variasacepcións :
a) significado primario b) significados creados a partir do primario
As acepcións gardan entre si unha relación de significado
HOMONIMIAPOENAM > PENA
dúasentradas
dousétimos
Os significados de ambas as palabras non gardan entre si ningunha relación
unha palabra homónima po-de ser á súa vez polisémicaPINNAM > PENA
LATÍNCLÁSICO
LATÍNVULGAR
GALEGO--PORTUG. GALEGO
PATRIMONIAIS CULTASSEMICULTAS
a) Momento de entrada
b) Grao de evolución
co latín vulgardurante o períodode transformacióndo latín ao galego
cando o galegoxa está constituí-
do como lingua
máximo medio nulo; só presen-tan adaptacións
Aquilo que poñemos nas mans para non ter frío
Ponse ao lado doutro e logo vanse poñendo outros enriba e van construíndo unha parede
É cando a un lle gusta moitísimo a música
É o que se usa nas barcas para remar
LUVA
Prenda de vestir que cobre a man e os dedos
TIXOLO
Peza de barro cocida que se emprega como material de construción
MELÓMANO
REMO
Amante da música
Instrumento longo e estreito empregado para impulsar manual-mente as embarcacións
É onde se mira a hora
É cando ferve o leite e lle sae unha cousa dura por riba
É o que se fai nunha tixola, como os ovos, por exemplo
Pois son os que son de Mondoñedo
RELOXO
Instrumento empregado para indicar a hora
TONA
Substancia branca e sólida que se forma na parte superior do leite
FRITIR
MINDONIENSE
Cociñar alimentos nunha tixola con aceite fervendo
Relativo ou pertencente a Mondoñedo